روزانه ۵۸ هزار تن پسماند تولید و غیر اصولی دفن می‌کنیم
به گزارش ایسنا، صابر باغخانی‌پور در نشست مجمع رییس اندیشکده مطالعات و توسعه محیط زیست، آب و کشاورزی ضمن اشاره به اینکه محیط زیست بستر پیشرفت پایدار است، اظهار کرد: بستر پیشرفت پایدار یعنی هر نوع توسعه‌ای در کشور نیاز به بستر سالم دارد.
در حال حاضر محیط زیست محیط ایست شده است زیرا مسئولان نگاه فانتزی به مساله محیط زیست دارند. مطالبه‌گران محیط زیست، با بیان اینکه نگاه به مساله محیط زیست باید مردمی باشد و مردم باید زیست بوم را حفاظت و مدیریت کنند، اظهار کرد: ما در محیط زیست دو ابر چالش حکمرانی محیط زیست و آمایش سرزمینی را داریم. حکمرانی محیط زیست و آب در هم تنیده است اما از نظر ساختار و نوع نگاه مسئولان به حکمرانی در این حوزه مشکل وجود دارد. اگر محیط زیست مردم پایه شود بسیاری از مشکلات برطرف خواهد شد. برای رسیدن به این مهم نیاز است محیط زیست با فرهنگ‌سازی و بستر سازی‌های مناسب در صنعت، شهر و بطن زندگی مردم وارد شود.
رییس اندیشکده مطالعات و توسعه محیط زیست، آب و کشاورزی با بیان اینکه سازمان محیط زیست چندین مشکل اساسی دارد، گفت: محیط زیست نیاز به یک سازمان یکپارچه دارد و یک مسئول باید بداند همه اجزای محیط زیست، مدیریت هم‌بست و یک پارچه نیاز دارد نه مدیریت کنونی که به صورت تکه تکه است. یک سازمان هوا، یک سازمان چیدمان زمین، یک سازمان بحث اراضی کشاورزی و… را برعهده دارد و این مسئله نیاز به بازنگری دارد چراکه برای اصلاح مشکلات نیاز به یک سازمان یکپارچه داریم.
وی خاطر نشان کرد: تاکنون هیچ دولتی در جمهوری اسلامی ایران جرات ورود به آمایش سرزمینی را نداشته است چون مطالعات ناقص و عدم اجرا در این حوزه بسیار پر رنگ است. اگر آمایش سرزمین با برنامه‌ریزی کنونی اجرایی شود به مشکلات اقتصادی زیادی بر خواهیم خورد. براساس تمام مسائل سیاسی، اجتماعی و براساس توان اکولوژیک باید برنامه‌ریزی شود.
تراکم جمعیت به صورت متوازن توزیع نشده است
باغخانی پور مساله جمعیت را یکی از مشکلات اساسی در آمایش سرزمینی دانست و اظهار کرد: در کشور ما تراکم جمعیت به صورت متوازن توزیع نشده است برخی از نقاط کشور مانند تهران روند رو به رشد جمعیت را دارد که بحث های پساب، پسماند، آسیب به محیط زیست، حاشیه شهر، مشکلات محیط زیست و… را به دنبال دارد و این نشانه ضعف مدیریت است. صنایع و شهرها جانمایی نشده و اگر هم شده معیارهای درستی برای آن در نظر گرفته نشده است.
وی اضافه کرد: نگاه مسئول و جامعه این نیست که آمایش چیدمان می‌کند. از ۱۵ شهر پر جمعیت دنیا ۱۱ شهر ساحلی است اما در ایران محروم ترین شهرها ساحلی هستند و این پتانسیل توسط مسئول مورد توجه قرار نگرفته است.
رییس اندیشکده مطالعات و توسعه محیط زیست، آب و کشاورزی گفت: لزوما توسعه به تخریب منجر نمی‌شود. در کشورهای دیگر پیش از آغاز یک پروژه ارزیابی زیست محیطی انجام می‌شود و پس از پایان و حین عملیات نیز ارزیابی‌ها و کنترل آلایندگی‌ها صورت می‌گیرد اما در کشور ما متاسفانه به این مسائل توجه نمی‌شود.
باغخانی‌پور با اشاره به اینکه کشور ما چهار ویژگی از جمله موقعیت استراتژیک، منابع انرژی، منابع انسانی و ذخایر معدنی دارد، اظهار کرد: در بخش غرب کشور منابع انرژی وجود دارد و در شرق کشور معادن را داریم اما این معادن در کشور رها شده‌اند. اگر نقشه‌های معادن ذخیره‌ای مشخص شود می‌تواند ثروت بزرگی برای اداره جامعه باشد.
مدیریت محیط زیست باید از بدنه دولت خارج شود
رییس اندیشکده مطالعات و توسعه محیط زیست، آب و کشاورزی گفت: مدیریت یکپارچه محیط زیست اگر خارج از دولت باشد مفیدتر است و مدیریت محیط زیست باید از بدنه دولت خارج شود آیا قوه قضائیه است یا ذیل رهبری است باید بحث مفصلی در مورد ساختار این سازمان انجام شود و تشکیلاتی فراتر از وزارت خانه باشد. چالش اساسی که با جمهوری اسلامی داریم ساختار تصمیم گیری و تصمیم‌سازی با نظام است.
باغخانی‌پور در بخش دیگری از صحبت‌های خود تاکید کرد: در تهران بیش از ۳ برابر نیاز آبیاری فضای سبز، پساب داریم که امکانات استفاد از این پساب وجود ندارد. اگر تصفیه‌خانه‌ها در کشور افتتاح شود نیاز کشور را برطرف می‌کند و دولت ها باید به کارخانه‌های بزرگ شهرها امکان تصفیه پساب را بدهد تا علاوه بر رفع نیاز خود، مابقی آب تصفیه شده را به دولت بفروشند.
این کارشناس حوزه محیط زیست یادآور شد: ژاپن سه درصد زباله‌ها را دفن می‌کند و باقی آن بازیافت و کمپوست می‌شود. ما روزانه ۵۸ هزار تن پسماند تولید و دفن غیر اصولی می‌کنیم. در کشور تنها 10 درصد این حجم بازیافت می‌شود. در مورد آب نیز از ۵ میلیارد متر مکعب در صنعت و شرب باز چرخانی می‌شود که ۱.۲ میلیارد متر مکعب است.
